Rahim Ağzı Kanser Taraması

Rahim ağzı kanser taraması ve aşı ile ilgili danışmanlık

HPV enfeksiyonu viral bir hastalık olup görülme sıklığı artmaktadır. Sıklıkla cinsel aktivitenin en fazla olduğı 16-25 yaşlarında görülmekle birlikte her yaşta, hatta çocuklarda bile rastlanabilir. Cinsel alışkanlıklar, çok ve değişik eşlerle beraberlik en önemli risk faktörüdür.

HPV Enfeksiyonundaki Artış Nedenleri:

  • Cinsel alışkanlıklardaki değişmeler
  • Ailesi yapısının bozulması
  • Sigara kullanımındaki artış
  • Genç yaşlarda doğum kontrol hapı kullanım sıklığının artması

HPV Genotipleri ve Rahim Ağzı Kanseri İlişkisi:

  • Düşük risk grubu: HPV 6,11,40, 42,43,45,54,61,70,72 ve 81
  • Muhtemel yüksek risk grubu: HPV 26,53,66
  • Yüksek risk grubu: HPV ,18,31,33,35,39,45,51,52,56,58,59,68, 73 ve 82

HPV Enfeksiyonunun Görülme Şekilleri:

  • Klasik genital siğiller: En çok rastlanan şeklidir
  • Yassı kondilom: Gözle görülmezler, kolposkopik muayene ile tespit edilir
  • Kerotik papüller: Kuru cilt bölgelerinde, özellikle kasıklarda görülür
  • Dev kondilomlar: Atipi (Kanser) olasılığı yüksektir

HPV Enfeksiyonunun Geçiş Yolları:

Cinsel yolla geçiş: En önemli geçiş şeklidir

Genital HPV geçirenlerin eşlerinde %60-66 oranında genital HPV lezyonları görülür. Bu şekilde bulaşmada en önemli faktör cinsel eş sayısı ve enfeksiyonun alındığı yaştır.İlk cinsel ilişki yaşının erken olması enfeksiyonun alınmasında ve kanser gelişmesinde en önemli etkendir.Erkekte HPV testi zordur, genellikle bulgu vermez

Ekstra genital geçiş: HPV 16 ve 35 tipleri tırnak aralarında yaşayabilmekte ve cinsel dışı geçişte rol oynamaktadır.Çevresel yüzeyler, kıyafetler, havlu, tuvalet, biopsi aletleri ve eldivenler bulaşmada rol oynayabilir

Vertikal geçiş: Doğum sırasında anneden bebeğe geçiş olup bu enfeksiyonu taşıyan kadınların bebeklerinde %4-87 oranında HPV DNA’sına rastlanmıştır.Bebeklerde ‘’Laringeal Papillomatozis’’ hastalığa sebep olduğu gösterilmiştir.

Gebelik sırasında fetusa geçişi tartışmalıdır.

HPV Enfeksiyonunda Tanı Yöntemleri:

  • Servikal sitoloji (PAP smear): Genital siğil olanlarda mutlaka yapılmalıdır
  • HPV DNA testi: Güvenirlilik (?) Pahalı ve zor bir yöntemdir.

HPV Enfeksiyonunda Tedavi :

  • Altta yatan vajinal enfeksiyonların tedavisi
  • Diabet araştırılması
  • Vulvanın kuru tutulması
  • Modern tedavi seçenekleri

HPV Enfeksiyonundan Korunma Yolları:

  • Cinsel ilişki yaşının geciktirilmesi
  • Cinsel eş sayısının az olması
  • Kondom kullanılması
  • Sigara içilmemesi,
  • Erken teşhis için PAP smear taramalarının yapılması
  • Aşı uygulaması

HPV Aşıları:

  • Rahim ağzı kanserinin %70’i HPV 16 ve 18 enfeksiyonuna bağlıdır
  • PAP smear taraması ile erken teşhis ve tedavi ile ölüm oranları azalmıştır
  • Kuadrivalen HPV aşısı ve Bivalen HPV aşısı bulunmaktadır

Kuadrivalen Aşı:

  • HPV 6, 11, 16 ve 18 tipleri ile ilişkili hastalıklardan koruma sağlar
  • 9-26 yaşlarındaki kadınlara 0, 2 ve 6 ay doz aralıklarında uygulanır
  • Koruyuculuğu en az 5 yıl olup, rapel doz gereksinimi ileride gösterilecektir

Bivalen Aşı:

  • HPV 16 ve 18’e karşı koruma sağlayıp, HPV 31 ve 45’e çapraz koruma sağlamaktadır
  • Bu aşı ile 0, 1 ve 6 ay doz şeması uygulanmaktadır

Gebelik ve Emzirmede HPV Aşısı:

  • HPV aşısı gebelik kategorisi B olarak sınıflandırılmıştır
  • Gebelikte önerilmese de teratojenik bir etki bildirilmemiştir
  • Emziren kadınlarda HPV aşısı yapılabilir
  • Bu gibi inaktif aşılar emziren annelerin ve bebeklerinin güvenliğini etkilemez

ÖNERİLER:

  • Maksimum koruma için aşı, hiç HPV ile karşılaşmadan önce yapılmalıdır
  • 9-26 yaş arası kadınların aşılanması önerilmekte olup ilk aşılama için hedef yaşın 11-12 yaş olması önerilmektedir
  • Aşılama durumuna bakılmaksızın PAP smear taramalarına devam edilmelidir
  • HPV aşılarının rahim ağzı kanserlerinin sadece %70’ne ve genital siğillerin %90’nına karşı koruyucu olduğu vurgulanmalıdır
  • Aşı koruyucu bir araçtır ve kanser taramasının yerini alamaz
  • Smear taramasında hastalık kadınlarda aşı olabilirler, fakat aşının bu kadınlarda daha az etkin olacağı bilgilendirilmelidir
  • Önceden HPV ile enfekte kadınlar diğer HPV tiplerine karşı korunarak aşıdan yarar göreceklerdir
  • Bu gruptada yıllık PAP smear taraması önemlidir
  • HPV aşısı genital siğil ve kanserlerde tedaviyi amaçlamaz, bu hastalara uygun tedaviler uygulanmalıdır.
  • Toplumlarda aile yapısının korunması ve güçlü tutulması, özellikle genç kızlarımıza ve tüm bireylere gerekli eğitimin doğru ve etkili bir biçimde yapılması en önemli koruma yöntemi olacaktır.